Gdzie można oddać krew?

W Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Każde większe miasto ma swój własny oddział oraz prowadzi akcje wyjazdowe, zarówno w samym mieście, jak i kierując się do mniejszych miejscowościach. Krew oddawana jest wtedy w specjalnym autokarze. Autokar najczęściej parkuje w charakterystycznych miejscach np. pod Urzędem Miasta. Wszystkie informacje można znaleźć na stronie konkretnego RCKiK, w zakładce “akcje wyjazdowe” bądź “plany wyjazdowe”.

Dlaczego krew jest ważna?

Krwi nie można wyprodukować, a jest zawsze potrzebna w sytuacjach zagrażających życiu. Nagła utrata powyżej 30% krwi wymaga natychmiastowego leczenia, właśnie przy pomocy krwi.
Przykładowe dane, pokazujące, ile krwi potrzebnej jest podczas zabiegów:

Operacja serca - 6 jednostek;
Przeszczep wątroby - 20 jednostek;
Ofiary wypadków - 50 jednostek.

1 jednostka krwi to 450 ml, a więc jedna donacja.

Odpowiedni zapas w bankach krwi pozwala na zabezpieczenie pacjentów zarówno podczas operacji planowanych, jak i w nagłych przypadkach.

Kto może oddać krew?

Osoba, która:

Wiek: 18-65 (60 lat dawca pierwszorazowy!);
Masa ciała: powyżej 50 kg;
Brak przeprowadzanego leczenia krwią i preparatami krwiopochodnymi w ciągu ostatnich 6 miesięcy;
Brak zabiegów operacyjnych, endoskopowych lub innych badań diagnostycznych, takich jak np. gastroskopia w ciągu ostatnich 6 miesięcy;
Niewykonywany tatuaż, przekłucie uszu czy akupunktura w ciągu ostatnich 6 miesięcy;
Brak zabiegów stomatologicznych w ciągu ostatnich 7 dni;

Kobiety nie mogą oddawać krwi w czasie ciąży oraz podczas miesiączki i do 3 dni po niej.

Sytuacje wymagające konsultacji z lekarzem

Przyjmowanie w ciągu ostatnich 4 tygodni lekarstw (tabletki (specjalistyczne, a nie przeciwbólowe), zastrzyki, czopki, maści i inne);
Choroba lub opieka lekarza, lub gorączka powyżej 38 stopni w ciągu ostatnich 4 tygodni .

Wszystkie informacje o dyskwalifikacjach, znajdują się na stronie:
https://www.gov.pl/web/nck/dyskwalifikacje/

Jak przygotować się do oddania krwi?
Warto:

Wyspać się;
Zjeść lekkie śniadanie (bez tłustych rzeczy);
Od początku dnia pić dużo wody;
Zachować minimum 24 godziny abstynencji od alkoholu przed oddaniem;
Powstrzymać się od palenia papierosów przynajmniej 30 minut przed oddaniem.

Co zabrać na oddawanie krwi?
Dokument tożsamości ze zdjęciem - dowód, prawo jazdy itp.

Jak wygląda oddawanie krwi?

1. Na wejściu zostanie Ci zmierzona temperatura (z nadgarstka), oddasz do szatni rzeczy, które są zbędne podczas oddawania i wypełnisz formularz, dotyczący covid-19 (potwierdzisz, że nie posiadasz nałożonej kwarantanny).

2. Udasz się do rejestracji, gdzie pokażesz dowód i zarejestrujesz się do oddania krwi. Otrzymasz też formularz, dotyczący Twojego adresu i chorób. Przeczytaj go uważnie i wypełnij zgodnie z prawdą.

3. Pierwszy gabinet, do którego się udasz, sprawdzi Twoją krew pod kątem hemoglobiny. Zgodnie z zaleceniami, poziom hemoglobiny u kobiet, pozwalający oddać krew to 125 g/l, a u mężczyzn - 135 g/l. W gabinecie poziom hemoglobiny mierzony jest w przeliczeniu na g/dl, a więc wskaźnik powinien pokazywać u kobiet - 12-16 g/dl, a u mężczyzn - 14-18 g/dl.

4. Drugi gabinet, do którego się udasz, to gabinet lekarski. Lekarz przeprowadzi krótki wywiad, zmierzy ciśnienie i osłucha płuca, sprawdzając, czy możesz oddać krew.

5. Udasz się do specjalnej sali, gdzie pod opieką pielęgniarki oddasz krew. Na początku pielęgniarka podepnie do Twojej żyły woreczek, do którego lecieć będzie Twoja krew. Zanim rozpocznie się oddawanie krwi do tego woreczka, krew zostanie pobrana do pięciu probówek, aby mogła zostać dokładnie przebadana. Podczas oddawania krwi jedyne co musisz robić to spokojnie leżeć i pracować ręką tj. zaciskać i rozluźniać pięść, by krew mogła swobodnie płynąć. Gdy usłyszysz pikanie, to znaczy, że oddawanie zakończyło się i zaraz podejdzie do Ciebie pielęgniarka, która odłączy Cię od sprzętu. Nie zrywaj się z miejsca i poleż jeszcze kilka minut, dając sobie czas na chwilę odpoczynku.

6. Po oddaniu krwi, czekać na Ciebie będzie zestaw czekolad i kawa/ciepły napój, który możesz wypić w specjalnej strefie relaksu, przeznaczonej dla dawców krwi.

Czy oddawanie krwi boli?

Nie. Czekają Cię jedynie dwa ukłucia - jedno podczas badania poziomu hemoglobiny we krwi, drugie podczas rozpoczynania oddawania krwi. W obu przypadkach można odwrócić wzrok, a samo ukłucie jest jedynie lekkim, chwilowym bólem.

Jak zachowywać się po oddaniu krwi?

Przede wszystkim - nie spieszyć się. Należy spokojnie zostać przez kilka minut na fotelu, pod okiem pielęgniarek. Następnie udać się na kawę/ciepły napój w strefie relaksu i spokojnie posiedzieć jeszcze kilka/kilkanaście minut.

W ciągu reszty dnia:

Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego;
Nie obciążaj ręki, z której pobierano krew;
Pij dużo wody lub soków;
Zjedz czekoladę;
Unikaj nagłej zmiany pozycji z leżącej na stojącą;
Postaraj się przeżyć dzień w stylu “slow”.

Ile czasu potrwa wizyta w RCKiK?
Długość wizyty jest zależna od ilości chętnych, natomiast rzadko zajmuje dłużej niż 1,5 godziny. Samo oddawanie krwi trwa ok. 10-15 minut.

Co zyskam?

8 pysznych czekolad;
Kawę lub inny ciepły napój w strefie relaksu;
Dzień lub 2 dni urlopu;
Darmowe badanie krwi;
Świadomość, że Twoja krew może uratować czyjeś życie.

Ile krwi oddam?
Oddajesz zawsze tyle samo - 450 ml. Kobiety mogą to robić 4 razy w roku, mężczyźni - 6 razy w roku. Między donacjami należy zachować minimum 8 tygodni przerwy.

Czy mogę oddać coś innego niż krew?
Tak, oprócz krwi, można również oddawać płytki krwi i osocze. Oba zabiegi są nieco dłuższe, ale dawcy są wówczas przyjmowani poza kolejnością (mają pierwszeństwo nad osobami oddającymi krew. Głównie dlatego, że trwa to zdecydowanie dłużej). Wszystkich informacji udzielą Ci lekarz lub pielęgniarka.

Mity:

Oddawanie krwi nie uzależnia - możesz oddać ją raz, a możesz to robić regularnie;
Oddawanie krwi nie boli;
Zbiórki “na kogoś” są prowadzone wyłącznie w celach statystycznych, a sama pomoc dla tej osoby jest pośrednia - im więcej krwi w bankach, tym lepiej, ale Twoja krew nie trafi bezpośrednio do osoby, dla której ją oddajesz. Uzupełniane są banki krwi, ale “pierwszeństwo” mają zawsze osoby z zagrożeniem życia.

W każdej chwili możesz zrezygnować z oddania krwi, nikomu nie tłumacząc się ze swojej decyzji. Na wszystkie pytania chętnie odpowiedzą Ci pielęgniarki oraz lekarze RCKiK. W samym krwiodawstwie zawsze panuje życzliwa atmosfera, dzięki czemu oddawanie krwi jest naprawdę przyjemne.