Od kilku lat zaobserwować można niesłabnące zainteresowanie tematyką kryminalną. Rekordy popularności pobiły choćby książki o tajemniczych morderstwach i komisarzu Forście Remigiusza Mroza czy serial o słynnym brytyjskim detektywie Sherlocku Holmesie. Praca tych bohaterów wydaje się być szalenie interesująca. W końcu mowa o rozwiązywaniu zagadek, tropieniu przestępców, odwiecznej walce dobra ze złem. Część osób fascynuje to do tego stopnia, że sami zaczynają rozważać podobną ścieżkę kariery, a Ty – skoro czytasz ten tekst – prawdopodobnie również należysz do tej grupy. Tylko jak zostać detektywem? Jakie ma uprawnienia, czym jest licencja detektywistyczna? I ile zarabia detektyw?
Kto może zostać detektywem?
Na samym początku należy zaznaczyć, że praca prywatnego detektywa znacząco różni się od tego, co przedstawia się w popkulturze. Przede wszystkim polega na zbieraniu, przetwarzaniu oraz przekazywaniu informacji, a większość swoich działań detektyw podejmuje w przestrzeni publicznej. Nie ma więc możliwości, aby wchodził na teren miejsca przestępstwa, osobiście je analizował czy zakładał podsłuchy. Zresztą do detektywów rzadko trafiają sprawy, które by tego wymagały. Znacząca większość z nich dotyczy przede wszystkim udowodnienia zdrady w związku lub sprawdzenia wierności partnera/partnerki. Oprócz tego często starają się ustalić miejsca pobytu konkretnych osób, zbierają dowody na rozprawy cywilne i karne czy przeprowadzają tzw. białe wywiady, polegające na gromadzeniu informacji z ogólnodostępnych źródeł. Jak więc widać, detektywi oferują szeroki zakres usług i świadczą je zarówno dla osób prywatnych, jak i firm.
Wybierz Kurs Kryminalistyka Online!
Jednak jak zostać prywatnym detektywem? Jakie warunki należy spełnić z prawnego punktu widzenia i czym się cechować, aby rzetelnie i odpowiedzialnie wykonywać swoje obowiązki? Przede wszystkim należy posiadać:
– dokument potwierdzający ukończenie szkolenia detektywistycznego,
– pozytywną opinię komendanta powiatowego,
– orzeczenie lekarskie o zdolności do wykonywania zawodu detektywa,
– dokument potwierdzający znajomość RODO,
– wykształcenie minimum średnie lub średnie branżowe.
Oprócz tego trzeba:
– ukończyć minimum 21 lat,
– być obywatelem Polski, państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub mieć prawo podjąć pracę na terenie Polski,
– posiadać zdolność do czynności prawnych,
– nie być osobą przeciwko której toczy się postępowanie o umyślne popełnienie przestępstwa oraz karaną za nie,
– nie być osobą zwolnioną dyscyplinarnie z urzędu administracji publicznej RP lub innego państwa w ciągu ostatnich 5 lat, na przykład policji, straży granicznej czy wojska.
Współczesny prywatny detektyw oprócz standardowych cech, takich jak dociekliwość czy spostrzegawczość, musi posiadać także umiejętność wyszukiwania informacji, obsługi komputera oraz programów do obróbki zdjęć czy filmów.
W jaki sposób można zdobyć licencję detektywa?
Licencja detektywistyczna to podstawowy dokument uprawniający do wykonywania tego zawodu. Do 2014 roku, aby ją zdobyć, należało zdać państwowy egzamin przeprowadzany przez Komendę Główną Policji. W 2013 roku udało się to zaledwie 43 osobom. Po uproszczeniu przepisów gwałtownie wzrosła liczba nowych detektywów, a licencję pozyskało ponad 650 osób. Obecnie wystarczy bowiem ukończyć specjalny kurs zawierający treści z zakresu ochrony danych osobowych i informacji niejawnych, praw i obowiązków detektywa oraz przepisów dotyczących zasad wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych. Następnie dostarcza się odpowiednie dokumenty i po kilku tygodniach otrzymuje oficjalne pozwolenie na wykonywanie zawodu.
Co zrobić krok po kroku?
Ukończ kurs detektywistyczny. Różne firmy czy osoby prywatne oferują specjalne szkolenia detektywistyczne. Informacje na ich temat znajdziesz w internecie. Podczas podejmowania decyzji warto zwrócić uwagę na programy kursów, ponieważ w ramach niektórych z nich możesz zdobyć dodatkowe umiejętności, np. fotograficzne czy informatyczne.
Uzyskaj orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu. Chodzi tu przede wszystkim o posiadanie odpowiednich zdolności psychicznych. Przygotuj się więc na rozmowę z psychiatrą oraz psychologiem, którzy przeprowadzą badania sprawdzające m.in. Twoje zdolności interpersonalne i ogólne zdrowie psychiczne.
Złóż niezbędne dokumenty. Mowa o wszystkich zaświadczeniach potwierdzających spełnianie wcześniej wymienionych prawnych wymagań. Można to zrobić w formie pisemnej lub online. W zależności od tego, gdzie mieszkasz, przekaż dokumenty komendantowi wojewódzkiemu policji albo komendantowi stołecznej policji.
Zaczekaj na sprawdzenie dokumentów i opinię komendanta powiatowego. Jeśli zabraknie jakiegoś zaświadczenia, będziesz mieć co najmniej tydzień na jego dostarczenie. O opinię komendanta powiatowego wystąpi natomiast komendant, któremu na samym początku dostarczysz dokumenty.
Poczekaj na wydanie decyzji. Licencję otrzymasz w przeciągu miesiąca od dnia, w którym nastanie decyzja o jej wydaniu.
Uiść należytą opłatę. Dowód zapłaty będziesz musieć okazać podczas odbierania licencji.
Sprawdź, czy widniejesz w rejestrze detektywów. Twoje dane zostaną tam wpisane przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zaraz po tym, jak od komendanta wojewódzkiego policji otrzyma informację o przyznaniu Ci licencji.
Poznaj Akademię Kryminologii i Kryminalistyki!
Prywatny Detektyw – ile można zarobić?
Mówiliśmy już o tym, jakie predyspozycje należy posiadać i jakich formalności dopełnić, jednak nie odpowiedzieliśmy jeszcze na pytanie, ile zarabia prywatny detektyw. Jest to trudne zagadnienie, ponieważ wszystko zależy od tego, czym postanowisz się zajmować.
Detektywi pracują zarówno na etat w agencjach detektywistycznych, jak i prowadzą własne działalności gospodarcze. Oprócz tego często ze sobą współpracują. Przykładowo śledzenie kogoś jest zdecydowanie wygodniejsze, ale też efektywniejsze, gdy robią to na zmianę dwie osoby. Powoduje to jednak, że ostatecznie Twoja wypłata jest mniejsza. Musisz sobie odpowiedzieć również na pytanie, czy bierzesz pod uwagę pracę dla firm i przeprowadzanie choćby tzw. białych wywiadów na temat nowych pracowników i kontrahentów, czy wolisz skupić się na zleceniach od osób prywatnych. A może chcesz pracować dla policji?
Jak widzisz, jest wiele zmiennych, które nie pozwalają jasno określić, ile zarabia prywatny detektyw. Szacuje się jednak, że są to kwoty od 2 do kilku tysięcy złotych w miesiącu. Początkowo zapewne Twoja wypłata będzie bliższa pierwszej cyfrze, jednak wraz ze zdobywaniem coraz większego doświadczenia i umiejętności, Twoje stawki z pewnością wzrosną.
Najczęstsze pytania związane z zawodem detektywa
- Jak zostać detektywem?
Aby zostać prywatnym detektywem, musisz ukończyć specjalne szkolenie detektywistyczne, uzyskać orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania zawodu, a następnie przekazać wszystkie niezbędne dokumenty komendantowi wojewódzkiemu policji albo komendantowi stołecznej policji.
- Jakie cechy i umiejętności powinien posiadać detektyw prywatny?
Detektyw powinien między innymi cechować się spostrzegawczością, dociekliwością, umieć posługiwać się komputerem oraz programami do obróbki zdjęć i filmów, być dobrym researcherem, a także umieć zachowywać dyskrecję.
- Kto może zostać detektywem?
Aby móc starać się o licencję detektywistyczną należy posiadać wykształcenie minimum średnie, pełną zdolność do czynności prawnych, mieć ukończone minimum 21 lat, być obywatelem Polski lub innego kraju UE, nie być karanym, notowanym i zwolnionym w przeszłości z urzędu administracji publicznej.
- Ile zarabia detektyw prywatny?
Wszystko zależy od tego, jaką posiada formę zatrudnienia, od kogo przyjmuje zlecenia i ile ma doświadczenia. Szacuje się, że jest to kwota między 2 a kilka tysięcy złotych miesięcznie.